شەقامی عێراقی ئەمڕۆ لە پارێزگاکانی جۆراوجۆری وڵاتەکەدا شایەتحاڵێکی ئاژاوەیە سەرەڕای کۆتایی هاتنی هەڵبژاردنەکان و پرۆسەی دەنگدان دوای ئەوەی چەندین کەس و هێز گرەویان لەسەر شکستی پرۆسەی هەڵبژاردن کرد و ئەگەری دەستپێکردنی هەڵبژاردنی پێشوەختیان دوورخستەوە ، بەڵام ئەوەی ڕوویدا لەبەرچاو نەگیرا.
بەکورتی ئەم هەڵبژاردنانە هیچ جیاوازییەکی لەگەڵ ساڵانی پێشوودا نییە لەڕووی ڕێوشوێن و شەفافییەت و بڕوادارێتی و نەزاهە و بۆ تەواوی خەڵکی عێراق ناسراوە.
بەڵام ئەوەی دوێنێ ڕوویدا شۆکێکی گەورە بوو بۆ هەندێک لە کاتێکدا لێدوانەکان دەستیان کرد بە ئاگادارکردنەوە لەوەی کە یەک پێکهاتە دەچێتە ناو ململانێ لەگەڵ خۆی.
دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامەکانی هەڵبژاردن کە دابەزینی ژمارەیەک قەوارەوە هێزی سیاسی بە بەرچاو بینی و پێشکەوتنی قەوارەکانی تر کە چاوەڕوان نه دەکرا ئەم پێشکەوتنە ئەنجام بدەن و سەرکەوتنی ژمارەیەکی باش لە کاندیدە سەربەخۆکان .
سەرسوڕهێنەری هەڵبژاردنەکە بەو شێوەیە دەستی پێکرد ڕەوتی سەدر ژمارەیەکی زۆر لەکورسی ئەنجومەنەکە دەست دەهێنێت کە دەتوانی حکومەتی زۆرینە پێکبهێنێت ئەگەر هاوپەیمانێتییە کە پێکبهێنرێت کە ئێستا و یەک دوو قەوارەی تر لەخۆبگرێت کە ژمارەیەکی باشی کورسیان بەدەست هێناوە ،دەربارەی ڕاستی مەسەلەکە و ئەوەی لە ئێستادا لەسەر دیمەنەکە ڕوودەدات، دەبینین هەڵکشانی میدیا و کۆبوونەوەی کوتلە سیاسییەکان کە ئەنجامەکانی هەڵبژاردن ڕەتدەکەنەوە و بە ساختە ناودەبێنن
و هەندێک لایەنی تۆمەتبار دەکەن بە دزینی دەنگەکانیان .
هیچ نهێنییەکە لای خوێنەری نییە کە کڕینێکی دەنگی هەڵبژاردن هەیە وەک هەمیشە وەک هەموو پرۆسەی هەڵبژاردنی پێشوو و دەست‌کاریکردنی دەنگەکان لە ناوەندەکانی هەڵبژاردندا بۆ خزمەتکردنی لایەنە سیاسییەکان و ئەو شتانەش لە پارێزگاکانی جیاجیای وڵات ڕویدا
ئێمە لە چەندین ڤیدیۆی فەوجێکی حه‌شدا عشائری بینیمان کە خەڵک ناچار دەکەن دەنگ بە کەسێکی دیاریکراو بدەن .
ئێمە لە لێکۆڵینەوەیەکی سەنتەری زولفقار پێش هەڵبژاردندا ئاماژەمان پێدا ، ئێمە باسمان لەو سیناریۆیەی ئێستا کرد کە پێشبینی ململانێی نێوان کوتلە سیاسییەکان و هيزين‌وان چەکدارەکانیان لەسەر زەوی دەکات ، گاڵتەی سەرسوڕهێنەری ئەم پڕۆسەی هەڵبژاردنە ڕێژەی بەشداریە کە بە وتەی زۆرێک لە چاودێرانی سەربەخۆ لە ڕێژەی 17٪ تێنەپەریوە، کە کۆمیسیۆن بە نۆرەی خۆی دەیوت نادروستە و ڕێژەکەی 49٪ بووە ، جێی پێکەنین و ڕیسواییە لەم حاڵەتەدا کە ئەنچ کۆمیسیۆن شانازی بەو ڕێژەیە شەرمنانە دەکرد کە تا ئەو ڕادەیە ڕۆیشت کە ئەنچ کۆمیسیۆن ئەنجامی دیاریکراوی لەسەر ماڵپەڕەکەی ڕاگەیاند و پاشان پاشەکشەی کرد وە دەرەنجامەکانی تر دەرئە هێنێت ، لێرەدا پێویستە تێبینی بکرێت کە ناوەندی هەڵبژاردن ئەنجامی کوتلەیەکی دیاریکراو هەڵناگرێت، نە پشتگیری و نە ئۆپۆزسیۆنی ، بەڵکو شتەکانی عێراق پێچەوانەن.
ئێمە لێدوانەکانی سەرۆکی ڕەوتی سەدر بینی کە خاوەنی کوتلەیە بە زۆرترین دەنگ لێدوانێکی نوێی دا بە بەکارهێنانی زمانی بەهێز و ئاماژەی بە قەوارەکانی ناو عێراق و دەورو بەری وڵاتانی هەرێمی لە دەرەوەی وڵات کرد ، دوابەدوای راگەیەندراوەکە چەندین لێدوانی سەرکردە میلیشیاکانمان بیست، کە دیارترینیان ئەو لێدوانەیە کە هەڕەشەی سوتاندنی بارەگای سەدریان دەکرد.
زۆرێک لەکاندیدەکان بەڵگەیان بۆ ئەوە خستەڕوو کە ڕێژەی دەنگدانی ڕاگەیاندراو دژیان ڕاست نین و ژمارەی راستەقینە زۆر بەرزترە، کەدەتوانێت کۆمیسیۆن ناچار بکات بەشێوەیەکی دەستیی ژماردنەوە بکات ، لە کۆتاییدا ڕۆژانی داهاتوو پڕن لە سەرسووڕمان و زۆر تشت لەو بوارەدا لەگەڵی هەڵدەگرن.