ئاسایشی خۆراک بەیەکێک لەدۆسیە گرنگ و مەترسیدارەکان دەدەوسێ بەهۆی کاریگەریی ڕاستەوخۆ لەسەر هاوولاتی ،و ولاتانی پێشکەوتوو گرنگی زۆر بەم دۆسیەیە دەدەن ، عێراق دەیان ساڵە بەدەست ناهاوسەنگییەکی ئاسایشی خۆراکییەوە دەناڵێت و بەخێرایی لەزیادبووندایەو دەتوانین ئەو ناهاوسەنگییە بپێوین لەڕێگەی چەندێتی بەرهەمهێنانی ماددە سەرەتاییەکان بەبەراورد بەبڕی بەکاربردنی ناوخۆو بڕی ماددە بنەڕەتییەکانی هاوردەی دەرەوە ، ئەمە لەبەر چەند هۆکارێک، لەوانە:
زیادبوونی گەشەی دانیشتوان و نەبوونی پلانی ڕاستەقینە چە حکوومەتە یەک لەدوای یەکەکان بۆ پەرەپێدانی کەرتی کشتوکاڵ بە دابینکردنی پێداویستی سەرەکی بۆ بەردەوامی و گەشەسەندنی کشتوکاڵ .
بەرهەمهێنانی کشتوکاڵی بۆ هەر دونومێک کەمیکردووە ته چارەک، بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی پێشکەوتوو و زیادبوونی ناوچەکانی بەبیابانبوون لە ناوچەکانى کشتوکاڵ و نەبوونی ئاو و نەبوونی بەنداوی پێویست و کۆنترۆڵ کردنی تورکیا و ئێران لەسەر سەرچاوەکانی ئاوی ڕووباركان، بە بێ ئەوەی ئاوی بەردەست بە شێوەیەکی دروست بەکار نەیەت .
و کۆچکردنی جوتیاران بۆ شارەکان و زەویە کشتوکاڵیەکەیان بەجێهێشت بەهۆی نەبوونی پاڵپشتی حکومەت بۆ کەرتی کشتوکاڵ کە ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بووە هۆی ڕووخانی سیستەمی کشتوکاڵی له وڵات .
ئاسایشی خۆراکی وڵاتان بە ڕێژەی سەدی لە ناوخۆدا دەپێوردرێتەوە بە بەراورد بە ڕێژەی بەکاربردنی ناوخۆیی و بەهای هاوردەکردنی چە دەرەوە ، هەر سەبارەت بەم پرسە عێراق ئەمڕۆ وەک لە خوێندنی پێشودا باسمان کرد ، بێ بەرهەم بووە و بە تەنها پشت بە هەناردەکردنی نەوت دەبەستێت ، لەم بوارەدا و لە ئاکامدا ئاسایشی خۆراک لە وڵاتدا لە مەترسیدایە .
یەکێک لەگرنگترین بناغەکانی ئاسایشی خۆراک بریتییە لەپشتیوانیکردنی کەرتی کشتوکاڵ و کەمکردنەوەی ئەو هاوردەکردنیەی کە نرخی خەزێنەی تێدەچێت به دراوی سەختی ، و هەروەها نرخی زۆری بەرهەمەکە کە بەشێوەیەکی سلبی کار دەکاتە سەر هاوولاتی عێراق.
هەروەها ، دامەزراندنی کار و کەمکردنەوەی بێکاری و کەمکردنەوەی تەوژمی دانیشتوان لەناو شارەکاندا لە ئەنجامی کۆچی پێچەوانە لە لادێوە بۆ شارەکان ، و پێشبرکێی بەربڵاوبۆ کار و پیشەکان لە نێو هاوڵاتیاندا
هەروەها، پاراستنی زەوی کشتوکاڵی چه بەبیابانبوون و گواستنەوەکەی لەزەوییە کشتوکاڵییە بەپیتەکان بۆ سەر خاکی كه بکشتوکاڵ گونجاو نییە لەم ڕووەشەوە ، ناوچە کشتوکاڵییە گەورەکان کە بەپیتوییەکی زۆرو ئاوی زۆر ، بەهۆی نەبوونی پلانی شارستانی و کارگێڕی و گەندەڵییە پلاندانانی لەولاتدا ، گۆڕاون بۆ زەوی نیشتەجێبوون .
هاوردەکردنی عێراق بە ڕێژەی 80٪ خۆراک بە بەراورد بە 20٪ کە لە ساڵی 2019 ، لە ناوخۆدا بەرهەم هێنراوە و لەم ئاستەشدا ئەگەر ڕێژەکە ڕاست بێت و لە ئێستاوە بە ٪20 دادەنرێن، ئەوە ڕاستییەکە کە تا هاوڵاتی و بەشداری لە ئاسایشی خۆراکەکەی دەکات زۆر کەمترە لە نیوە .
هەروەها لە یادمان ناچێت کە ڕێژەی ئاوی ڕووبارەکان له عێراق کەم بێتەوە بەهۆی پابەندنەبوونی وڵاتانی سەرچاوەی ڕووبار وەک تورکیا و وڵاتانی تری وەک ئێران ، و لاوازی سیستەمی بەنداو و دەریاچە پیشەسازییەکان و نەبوونی پاڵپشتی حکومەت بۆ ئەو دەرمانانەی کە هاوکارن لە زیادبوونی دانەوێڵە و کوالیتی ، یەک دەنۆم کشتوکاڵی چارەکە بەرهەم دەهێنێت کە دەتوانرێت بەرهەم بهێرێ ئەگەر بەسەر ئەم کۆسپانەدا زاڵ بن .
ئەوەی باسکرا پێداچوونەوە بوو لەسەر بابەتی ئاسایشی خۆراک و لەبەشی دوودا بەردەوام دەبین لەسەر ئەم بابەتە .
