ئیترهیچ نهێنییەک نییە بۆ خوێنەری بەڕێز ئەو دۆخە پڕ لە ئاژاوە گێڕیەی کە وڵاتەکەمان عێراق لەم ماوەیەدا پێیدا تێدەپەڕێ کە هەژمار دەکرێت بە مەترسیدارترین دۆخ لە مێژووی هاوچەرخی عێراقدا بە هۆی فایلە سەرەکی و چارەنووس سازەکانیەوە کە کاریگەری لەسەر هەموو هاووڵاتییەکی عێراقی هەیە جگە لە چینی سیاسی گەندەڵ و شوێنکەوتوانی. لە ڕاستیدا گەلی عێراق ئەمڕۆ ڕووبەڕووی سێ فایلی لاوەکی و هەستیار دەبنەوە کە ڕاستی ئەو شتە نیشان دەدەن کە وڵات گروپێکی گەندەڵ کۆنترۆڵی تواناکانی خەڵک دەکات ،پوختەی ووتەکانمان لەم ڕۆدا ئەوەیە سەرنج لەسەر گرنگی ڕوداوەکان و هۆشیاری هاوڵاتیانی عێراق بۆ ئەم بابەتە دەڕەوێتەوە .
فایلی یەکەم : بودجەی ساڵانە و کەمی داراییە مەترسیدارەکەی کە ڕاستەوخۆ کاریگەری لەسەر هاووڵاتیانی عێراق دەبێت بە دابەزینی نرخی دیناری عێراق کە دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی توانای کڕینی هاووڵاتی لە 40 % بۆ 50 % ، ئەمەش بۆ ئەو هاووڵاتییەی کە خاوەن کار بێت چ حکومی یان تایبەت ، تا هاووڵاتی بێکار !!!!! بێگومان ڕێژەکە لێرەدا ڕاستە و پێشی دەخەین بۆ گەیاندنی بیرۆکەکە بە شێوازێکی زۆر کورت باس لە هاووڵاتییەکی خاوەن داهاتێکی بەردەوام دەکەین لەگەڵ کار یان کارێک کە لە مەترسیدا بێت ، ڕەنگە ئەمڕۆ پێویستی بە سێ هێندە داهاتی جێگیری خۆی بێت بۆ ئەوەی سبەی بژی .
فایلی دووەم : بارودۆخی گرژی و ئاڵۆزی نێوان حکومەت لە لایەک و میلیشیاکان لە لاێکی تر و هەوڵی دووبارەی حکومەت بۆ سەپاندنی دەسەڵاتی خۆی بەڵام بێ توانایی شەقام و بە لاوازی حکومەت وبێتوانای لە بەڕێوەبردنی وڵات و نموونەکان ئاشکرایە و ڕۆژانە زۆر و دووبارە دەبێتەوە .
فایلی سێیەم : هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمان و ڕادەی متمانە و جیاوازییان لە هەڵبژاردنەکانی پێشوودا لە بەر ڕۆشنایی کەمی دارایی و ئەگەری ڕاگەیاندنی دەوڵەتی عێراق مایەپووچ بوو، ئەگەر بارودۆخەکە وەک ئەوەی لە عێراقدا هەیە بۆ ماوەی ئەوپەڕی دوو ساڵی تر بەردەوام دەبێت ،
بۆ هەمووان دڵنیاو ڕوونە کە هاوولاتی عیراقی گەیشتووەتە دۆخی بێ ئومێدی و تەواوی پرۆسەی سیاسی بەهۆی ئەو دەرەنجامە کارەساتبارانەی کە وڵات پێیگەیشتون چارەسەر بەو شێوە خراپ بووە ، کە چارەسەر لێرەدا دەبێت ڕیشەیی وڕادیکاڵانە بێت و بۆ وەستاندنی ئەم ئاژاوە یە ، بنیاتنانەوەی وڵات و سیستمی سیاسی بەشێوەیەکی گونجاوبێت لەگەڵ بەرژەوەندیی هاووڵاتی و نەتەوەدا بگونجێت و مافی هەمووان بپارێزێت و لێپێچینەوە لە سامانە دزراوەکانی گشتی بە شێوەیەکی ئاشکرا و بێ هێڵی سوور ، بێ پێکهێنانی لیژنەکان کە ناگەیشتونەتە ئەنجام سەر باری تێۆەڕبونی چەند ساڵێکی دووروە لێپێچینەوەیان لەلایەن کەسوکاری داعش و شوێنکەوتوانی خۆیان دەکەن کە خۆپیشاندەرانیان کوشت