حەشدی شەعبی وە لێواری داکەوتن

569 Views

دوای ئەوەی ڕێکخراوی تیرۆریستی داعش کۆنترۆڵی بەشێکی زۆری عێراق دەکات ، بەتایبەتی لەپارێزگا سوننەمەزهەبەکان ، ئەم ناوچانە بەیەک لەسەر سێی ناوچەی عێراق و گرنگی ستراتیژی بۆ عێراق و وڵاتانی ناوچەکە دادەنرێن چونکە دەکەونە چوارچێوەی ناوچەکانی پلانی ئایندە بۆ جیهان و هێزە هەرێمییەکان لەناوچەکە
و لێرەدا وەڵامەکە بەکراوەیی جێدەهێڵین ئەوەی لەحوزەیرانی 2014 دا ڕوویدا سەرەتای پلانەکانی ئایندە بوو ؟؟؟

فەتواکە داوا لە هەر کەسێک دەکات کە دەتوانێت چەک هەڵگرم بۆ ئەوەی خۆبەخش بێت بۆ شەڕی داعش،
دوابەدوای ئەوە حەشدی شەعبی بە فەرمانی ئیداری نوسینگەی نوری مالیکی دامەزرا بۆ ئەوەی بیکەینە هێزێکی فەرمی
بۆ یارمەتی دانی هێزە چەکدارەکانی عێراق
هەر زوو هێزەکانی حەشدی شەعبی لە خودی سوپای عێراق بەهێزتر بوون و زۆربەی هێزەکانیلە شیعەی عەرەب و هەندێک لە کوڕانی عەرەبی سوننە و مەسیحی وەک هێز لە ناو ئاپۆراکەدا پێک هاتووە.
پاسدارانی شۆڕشی ئێران دەستی بەسەر
بە سەرپەرشتی ڕاستەوخۆی جەنەراڵ قاسم سلێمانی، مەشق و پڕچەککردنی حەشدی شەعبی چەک و تەقەمەنی و مەشقکاری ئێرانی بۆ دابین کرا و بۆ جێبەجێکردنی ئەو ئەرکانەی کە پێی سپێردراوە لە ماوەیەکی کەمدا، هەروەها شارەزایانی سەربازی ئێران بۆ سەرکردایەتی کردنی ئەو شەڕانەی دواتر شەڕی پێ دەکەن.

لەگەڵ هەڕەشەی داعش بۆ چوونە ناو بەغدا و هەندێک لە پارێزگا زۆرینە شیعە کانی باشوور، زۆربەی گەنجە شیعەکانی عێراق پەلەیان کرد لە چوونە ناو حەشدی شەعبی ،
لەبەر چەند هۆکارێک لەوانە: بۆ پشتیوانی مەزهەبی ئاینی و لە وەڵامی بانگەوی دەسەڵاتی دینی ( أية الله السيستاني ) و پشتیوانی شێخە عەشایەرەکان کە هاوکات بوو لەگەڵ هەڕەشەکانی داعش بۆ ڕێپێوان بەرەو ناوچە پیرۆزەکانی شیعەی زۆربەی عێراقیەکان و نەک تەنیا شیعە ، و بە شوێنی بێ باوەڕییان لە بەرچاو بگیرێ ، جگە لە خراپی باری ئابووری و بێکاریی بەرفراوان لەناو گەنجانی عێراق بەگشتی، کە یەکێکە لەهۆیەکانی تێکدانی باری ئابووری بەشێوەیەکی سیستماتیک بەلارێدابردنی کاری زیندوو کە کۆمەڵێکی زۆر لەگەنجانی وەک کشتوکاڵ و پیشەسازی داگیردەکات ،جگە لە لەدەستدانی ناسنامەی عێراقی گەنجانی عێراق، لەسەر بنەمای جیاوازی سیاسی لە ناوخۆی عێراق و پشت بەستن بە هێزە هەرێمی و نێودەوڵەتییەکان.

سەبارەت بە دابەشکردنی چەک، حەشدی شەعبی لە ژمارەیەک سەرچاوەوە پارە وەردەگرێت، لە سەرچاوە ئایینییەکان و بازرگانە خاوەن بەرژەوەندیەکان لەگەڵ چەند هێزێکی عێراقی دیاریکراو، ئەمە جگە لە تەرخانکردنی ساڵانەی ناو بودجەی ناوەندی دەوڵەتی عێراق مانگی تشرینی دووەمی ڕابردوو یاسایەک دەرچوو حەشدی شەعبی بە پشتیوانی هاوپەیمانی شیعەکان لە پەرلەمانی عێراق بە بایکۆتی نوێنەرانی هاوپەیمانی هێزە سوننەکان و حەشدی شەعبی بووە هێزێکی هاوکاری سوپای عێراق، هەموو ماف و ئیمتیازات و بەرگی یاسایی هەیە و ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکان (سەرۆک وەزیران) هەیە و لە ڕاستیدا هیچ دەسەڵاتێکی بەسەر حەشدی شەعبیدا نییە،
ئەمەش وای لە شوێنکەوتوانی و شرۆڤەکاران کردووە کە پێیان وایە حەشدی شەعبی مۆدێلێکە هاوشێوەی سوپای پاسدارانی ئێران.

ژمارەی ئەو چەکدارانەی لە حەشدی شەعبیدان 67 دەستەی سەربازین ، له ساڵی 2019 بودجەیەک بۆ حەشدی شەعبی تەرخانکرا کە 2.17 ملیار دۆلاری ئەمریکی یە لە بودجەی ناوەندی، ژمارەی ئەو کەسانەی کە بەشداری کردووە گەیشتووەتە 128 هەزار کەس ، و ئامار و زانیاری رانەگەیاندراو نزیکەی دوو ئەوەندە ئەم ژمارەیە دەردەخات،
حەشدی شەعبی پشتی بە و هاوکارییە زۆرەی ئێران بەست، کە جۆرەها چەکی سوک و مامناوەند، چەکی دژە زرێپۆش و هەموو جۆرە کەرەستەیەکی سەربازی لەخۆ گرت ، جگە لە ژمارەیەک زرێپۆش و تانکی کۆن، لەگەڵ پاڵپشتی ڕاگەیاندنی فراوان بۆ حەشدی شەعبی.

حەشدی شەعبی سوودیان لە ئەزموونی ئێران و عێراق ، وەردا بە زیندووکردنەوەی بەشێک لە چەکە قورسەکانی سوپای پێشووی عێراق
، ئەم چەکانە پاش ساڵی 2003 لە گۆڕستانی چەکەکان لەلایەن حکومەتی عێراقەوە چۆڵ کران و پشتگوێ خران ، ئەوان دەستکاریی ناوخۆیییان بۆ ئەو چەکانە زیاد کرد و ئەوانی دیکەش لە چەک لە وڵاتە جیاجیاکانی جیهان کڕیبوو بۆیە ئەوان تانکەکانی تی 55یان بە ناوی “الكفيل” ناونا
حەشدی حەشدی ش خزمەتگوزاری یەکییەکی هەواڵگری هەیە بۆ ئەوەی زانیاری پێویستی بۆ دابین بکات….

تەشریعی حەشدی شەعبی لە چەندین پرۆسەی سەربازیدا بەشدارە و شانەی داعش ڕاودەکەن سەرباری کۆنترۆڵکردنی ناوچە هەستیارەکانی ناو عێراق و ئەو ناوچانەی کە سەرچاوەی ئابووری گەورەیان هەیە و کۆنترۆڵی بەرچاویان بەسەر بەغدای پایتەختدا.

بۆ هەموو لایەک دڵنیایە کە هەندێک میلیشیای تائیفی دانیشتوانی ژمارەیەک لە ناوچەکانی عێراقیان ناچار کردووە ئاوارە بن
لەم خاڵەدا هیچ زانیارییەک لە چارەنووسی ئەو خەڵکە ئاوارەکراوە دا نییە .، جگە لە وێرانبوونی شارەکانیان لە ئەنجامی ئەو شەڕانەی لەوێ ڕوویدا و نەوەرگرتنی ئەو قەرەبووەی کە لەلایەن حکومەتی ناوەندییەوە تەرخان کرابوو، جگە لە چەند کە سا یسێک ،
ئەمەش بەهۆی گەندەڵی دارایی و ئیداری لە عێراق و یەکەم لە هەرێمەکانی خۆیان بە هۆی چینی سیاسی گەندەڵ لە هەموو پێکهاتەکان و بێ جیاوازی .

هیچ نهێنییەک نییە بۆ خوێنەر کە پلان هەیە لە ژێر چاودێری ئەمەریکادا پەرەی پێ دراوە بۆ سڕین یان هەر هیچ نەبێت لاوازکردنی حەشدی شەعبی و ئەو میلیشیای کە لە ناخیدا شاردراوە ، سەرەتای هێرشی ئەمریکا بوو لە 2020/1/3 کە جەنەڕاڵ قاسم سليماني و أبو مهدي المهندس کردە ئامانج و بووە هۆی مردنی ان، ئێران و حەشدی شەعبی زەبرێکی قورسیان لێدراوە، بەهۆی ئەوەی بە فەرماندە سەربازییە بەلێزوەکان و پلاندانەرانی ڕاستەقینە دادەنران.
جگە لە لێدوانو لێدوانو یەک لەدوای یەکی مستەفا کەدیمی کە بەڵێنی دا ئەو کەسانەی بڕوایان وایە لە دەوڵەت بەهێزترن لەناوببرێت له ئاماژەیەکی ڕووندا بۆ میلیشیا شاراوەکانی ناو حەشدی شەعبی هەڵهات، و نوێترین سەردانی ئەو بۆ بارەگای دەزگای دژە تیرۆرە کە ئەمەش لە چەند هەفتەی داهاتوودا ئەو ئامادەباشییە نیشان دەدات بۆ ڕووبەڕووبوونەوە چەکدارییەکان کە تێیدا ئۆرگانەکە دەبێتە بەرپرسی شەڕەکە ، و وه یه کێک له توندڕه وترین توندوتیژیه کانی عێراق ده بێت له ساڵی 2003ەوە.

 

بی شرۆڤه

زانیاری بەردەنگ

[email protected]

نامەیەکمان بۆ بنووسە

    سەنتەری زولفكه ر بۆ دیراسی ستراتیجی و توێژینەوە و مافەکانی مرۆڤ ، دەزگای توێژینەوەی ئەهلی سەربەخۆیە و مامەڵە لەگەڵ کاروباری گشتی لە عێراق و کاریگەرییەکانی ژینگەی هەرێمی و جیهانی لەسەر دەکات